Đau đầu: Nguyên nhân, biểu hiện và cách chữa trị

Đau đầu là gì?

Đau đầu được định nghĩa là cơn đau phát sinh từ đầu hoặc cổ trên của cơ thể. Cơn đau bắt nguồn từ các mô và cấu trúc bao quanh hộp sọ hoặc não vì bản thân não không có dây thần kinh phát sinh cảm giác đau (sợi đau). Lớp mô mỏng (màng xương) bao quanh xương, cơ bao bọc hộp sọ, xoang, mắt và tai, cũng như các mô mỏng bao phủ bề mặt của não và tủy sống (màng não), động mạch, tĩnh mạch và dây thần kinh, tất cả đều có thể bị viêm hoặc kích ứng và gây đau đầu. Cơn đau có thể âm ỉ, đau nhói, liên tục, không liên tục, nhẹ hoặc dữ dội.

Đau đầu là chứng bệnh thường gặp ở mọi lứa tuổi

Các loại Đau đầu thường gặp

Đau đầu là chứng bệnh hầu như ai cũng đã từng gặp phải. Mỗi người có thể có những triệu chứng khác nhau và nguyên nhân khởi phát khác nhau. Dưới đây là những dạng đau đầu phổ biến nhất:

Đau đầu do căng thẳng

Là hội chứng đau đầu thường gặp nhất, chiếm 90% các trường hợp đau đầu. Stress làm giảm lưu lượng máu tưới não, gây nên biểu hiện đau đầu, chóng mặt, mệt mỏi…

Đau đầu dạng căng thẳng có đặc điểm là: đau ê ẩm, cảm giác bóp siết ở vùng đầu, đè ép thắt chặt, cường độ đau tăng dần theo tần suất xuất hiện cơn đau. Hầu hết các trường hợp bị đau ở cả 2 bên đầu, cơn đau thường tập trung nhiều nhất ở vùng trán, thái dương, chẩm, đỉnh. Đau có thể phối hợp nhiều nơi và có thể thay đổi vị trí trong cùng một cơn đau.

Đau nửa đầu

Là dạng đau chỉ xuất hiện ở một nửa bên đầu, có nguyên nhân từ tổn thương thần kinh, mạch máu. Đau nửa đầu có đặc điểm là xuất hiện từng cơn, cảm giác da đầu căng và rát như bị bỏng, kèm các triệu chứng như: ù tai, mờ mắt, buồn nôn, sợ tiếng ồn và ánh sáng…

Mỗi đợt đau có thể kéo dài từ 4 giờ đến 3 ngày và thường xảy ra một đến bốn lần một tháng. Có khoảng 11% dân số hiện nay đang chịu các cơn đau nửa đầu, trong đó phụ nữ chiếm đến 3/4.

Đau đầu từng cụm

Đau đầu từng cụm biểu hiện ở cảm giác đau rát dữ dội hoặc đau xuyên ra sau, đau xung quanh một bên mắt, đau nhói hoặc đau liên tục. Cơn đau đầu có thể dữ dội và kéo dài từng cơn, khiến người bệnh không thể ngồi yên. Bên cạnh những cơn đau đó, người bệnh có thể có thêm các biểu hiện như: mi mắt chảy xệ, đỏ mắt, đồng tử nhỏ lại, chảy nước mắt, xổ mũi hoặc nghẹt mũi.

Đau đầu cụm có xu hướng xảy ra theo nhóm, từ một đến ba lần mỗi ngày trong một giai đoạn, có thể kéo dài từ 2 tuần đến 3 tháng. Mỗi cơn đau đầu kéo dài từ 15 phút đến 3 giờ và thường đánh thức bạn khỏi giấc ngủ. Các cơn đau đầu có thể biến mất trong nhiều tháng hoặc nhiều năm nhưng tái phát sau đó. Nam giới có nguy cơ mắc bệnh đau đầu cụm cao hơn phụ nữ từ ba đến bốn lần.

Đau đầu mãn tính hàng ngày

Đây là dạng đau đầu kéo dài trên 15 ngày trong một tháng, thường liên quan đến nhiều bệnh lý kết hợp như: trầm cảm, rối loạn lo âu, rối loạn lưỡng cực, cơn hoảng sợ, stress và lạm dụng thuốc…

Đau đầu do xoang

Khi bị đau đầu do viêm xoang, bạn sẽ cảm thấy đau sâu và liên tục ở gò má, trán hoặc sống mũi. Chúng xảy ra khi các lỗ sâu trong đầu (được gọi là xoang) bị viêm. Cơn đau thường đi kèm với các triệu chứng xoang khác như: chảy nước mũi, đầy tai, sốt và sưng mặt. Đau đầu do viêm xoang là bởi nhiễm trùng xoang khiến dịch tiết ra từ mũi của bạn sẽ có màu vàng hoặc xanh lục, không giống như dịch tiết ra trong suốt theo kiểu đau đầu theo cụm hoặc đau nửa đầu.

Đau đầu sau chấn thương

Đau đầu căng thẳng sau chấn thương thường bắt đầu 2-3 ngày sau khi bị chấn thương đầu. Một vài triệu trứng đi kèm có thể gặp:

• Một cơn đau âm ỉ trở nên tồi tệ hơn theo thời gian
• Chóng mặt
• Lâng lâng
• Khó tập trung
• Các vấn đề về bộ nhớ
• Mệt mỏi nhanh chóng
• Cáu gắt
• Đau đầu có thể kéo dài trong vài tháng. Sau khoảng thời gian đó, cần đi đến bác sĩ để được thăm khám kịp thời khi các biểu hiện không có dấu hiệu thuyên giảm.

Các loại đau đầu ít phổ biến hơn

Bên cạnh những loại đau đầu phổ biến cũng có một số loại đau đầu khác ít phổ biến hơn như:

Đau đầu do tập thể dục

Khi hoạt động, các cơ ở đầu, cổ và da đầu của cần nhiều máu hơn bình thường. Vì vậy, các mạch máu sẽ sưng lên để cung cấp cho đủ máu cho đầu. Kết quả là bạn sẽ bị đau nhói ở cả hai bên đầu, có thể kéo dài từ 5 phút đến 48 giờ. Loại đau đầu này sẽ thường xảy ra khi bạn đang hoặc ngay sau khi bạn hoạt động, cho dù hoạt động đó là tập thể dục hay quan hệ tình dục.

Đau nửa đầu liên tục

Đau nửa đầu liên tục là một chứng đau đầu mãn tính, liên tục hầu như luôn ảnh hưởng đến cùng một bên mặt và đầu của bạn. Các triệu chứng khác bao gồm:

Đau có mức độ nghiêm trọng khác nhau

• Mắt đỏ hoặc chảy nước mắt
• Chảy nước mũi hoặc nghẹt mũi
• Mí mắt chảy xệ
• Hợp đồng mống mắt
• Phản ứng với thuốc giảm đau indomethacin
• Đau tồi tệ hơn khi hoạt động thể chất
• Đau tệ hơn khi uống rượu
• Một số người cũng nhận thấy các triệu chứng của đau nửa đầu như:
• Buồn nôn và ói mửa
• Nhạy cảm với ánh sáng và âm thanh

Đau đầu do hormone

Bạn có thể bị đau đầu do thay đổi nồng độ hormone trong thời kỳ kinh nguyệt, mang thai và mãn kinh. Sự thay đổi hormone từ thuốc tránh thai và liệu pháp thay thế hormone cũng có thể gây đau đầu. Khi cơn đau xảy ra 2 ngày trước kỳ kinh nguyệt hoặc trong 3 ngày đầu tiên sau khi kỳ kinh bắt đầu, chúng được gọi là chứng đau nửa đầu do kinh nguyệt.

Đau đầu dai dẳng hàng ngày thể mới (NDPH)

Những triệu chứng này có thể bắt đầu đột ngột và có thể kéo dài trong 3 tháng hoặc lâu hơn. Nhiều người còn nhớ rõ ngày mà cơn đau của họ bắt đầu.

Các bác sĩ không chắc chắn lý do tại sao loại đau đầu này bắt đầu. Một số người nhận thấy rằng nó xảy ra sau khi bị nhiễm trùng, bệnh giống như cúm, phẫu thuật hoặc sự kiện căng thẳng.

Cơn đau đầu có xu hướng ở mức độ vừa phải, nhưng đối với một số người, nó rất nghiêm trọng. Và nó thường khó điều trị.

Các triệu chứng có thể rất khác nhau. Một số giống như đau đầu do căng thẳng. Những người khác chia sẻ các triệu chứng của chứng đau nửa đầu, chẳng hạn như buồn nôn hoặc nhạy cảm với ánh sáng.

Gọi cho bác sĩ nếu cơn đau đầu của bạn không biến mất hoặc nếu nó nghiêm trọng.

Đau đầu tái phát

Bạn cũng có thể nghe thấy những cơn đau đầu do lạm dụng thuốc. Nếu bạn sử dụng thuốc giảm đau theo toa hoặc không kê đơn nhiều hơn hai hoặc ba lần một tuần hoặc hơn 10 ngày một tháng thì bạn đang tự khiến mình bị đau nhiều hơn. Khi thuốc hết tác dụng, cơn đau quay trở lại và bạn phải uống nhiều thuốc hơn để ngăn chặn cơn đau. Điều này có thể gây ra cơn đau đầu âm ỉ, liên tục và thường tồi tệ hơn vào buổi sáng.

Các loại đau đầu hiếm gặp

Các loại đau đầu sau hiếm gặp hơn nhưng ảnh hưởng của nó đến sức khỏe là vô cùng đáng lưu ý, nó có thể là tín hiệu của bệnh gì đó mà bạn đang gặp phải.

Đau đầu kiểu Ice Pick

Những cơn đau đầu dữ dội, ngắn như dao đâm này thường chỉ kéo dài vài giây. Chúng có thể xảy ra nhiều nhất một vài lần trong ngày. Nếu bạn có những biểu hiện đó, hãy đến gặp bác sĩ ngay. Đau đầu kiểu Ice Pick có thể chỉ là dấu hiểu của chính nó hoặc chúng có thể là triệu chứng của một bệnh gì đó khác.

Đau đầu liên quan đến cột sống

Hãy nói chuyện với bác sĩ nếu bạn bị đau đầu sau khi bạn chọc dò thắt lưng, gây tê cột sống hoặc gây tê ngoài màng cứng. Bác sĩ của bạn có thể gọi đó là đau đầu do thủng vì những thủ thuật này liên quan đến việc xuyên thủng màng bao quanh tủy sống của bạn. Nếu dịch tủy sống rò rỉ qua vị trí chọc dò, nó có thể gây đau đầu.

Đau đầu kiểu ‘Thunderclap’

Mọi người thường gọi đây là cơn đau đầu tồi tệ nhất trong cuộc đời bạn. Nó đến đột ngột từ hư không và đạt đến đỉnh điểm một cách nhanh chóng. Nguyên nhân của những cơn đau đầu ‘sấm sét’ bao gồm:

• Rách, vỡ hoặc tắc nghẽn mạch máu
• Chấn thương đầu
• Đột quỵ xuất huyết do vỡ mạch máu trong não của bạn
• Đột quỵ do thiếu máu cục bộ do mạch máu bị tắc nghẽn trong não 
• Các mạch máu bao quanh não bị thu hẹp
• Mạch máu bị viêm
• Thay đổi huyết áp vào cuối thai kỳ
• Hãy chú ý đến những cơn đau đầu đột ngột, đó thường là dấu hiệu cảnh báo duy nhất cho biết bạn đang gặp phải về một vấn đề nghiêm trọng

Đau đầu do những nguyên nhân nào?

Những cơn đau đầu mà bạn cảm nhận được đều đến từ sự kết hợp của các tín hiệu từ mạch máu và các dây thần kinh lân cận, chúng gửi tín hiệu đau đến não bộ khiến bạn cảm thấy đau đầu.

Vậy đâu là những nguyên nhân phổ biến khiến bạn cảm thấy đau đầu?

– Đau đầu vì ‘Ốm’: Đau đầu có thể xảy xa khi cơ thể bị nhiễm trùng, cảm lạnh và sốt, chúng cũng thường xảy ra với các tình trạng như viêm xoang (viêm xoang), nhiễm trùng cổ họng hoặc nhiễm trùng tai. Trong một số trường hợp, đau đầu có thể do một cú đánh vào đầu hoặc đặc biệt hơn, đó là dấu hiệu của một vấn đề y tế nghiêm trọng hơn đau đầu bình thường.

– Thiểu năng tuần hoàn não: làm giảm cung cấp máu lên não, gây suy giảm chức năng và rối loạn hoạt động của các tế bào thần kinh, dẫn tới biểu hiện đau đầu.

– Cảm xúc căng thẳng và trầm cảm: sử dụng rượu, bỏ bữa, thay đổi cách ngủ, dùng quá nhiều thuốc,… cũng là nguyên nhân dẫn đến đau đầu.

– Mỏi cổ hoặc lưng do tư thế sai cũng là nguyên nhân khác gây đau đầu.

– Môi trường, bao gồm khói thuốc lá, mùi mạnh từ hóa chất gia dụng hoặc nước hoa, chất gây dị ứng và một số loại thực phẩm, căng thẳng, ô nhiễm, tiếng ồn, ánh sáng và thay đổi thời tiết cũng là những yếu tố khác có thể gây ra đau đầu.

– Di truyền học: Đau đầu, đặc biệt là đau nửa đầu, thường có xu hướng gia đình. Hầu hết trẻ em và thanh thiếu niên (90%) mắc chứng đau nửa đầu đều có các thành viên khác trong gia đình mắc bệnh. Khi cả cha và mẹ đều có tiền sử mắc chứng đau nửa đầu, thì 70% khả năng con của họ cũng sẽ mắc chứng bệnh này. Nếu chỉ có cha hoặc mẹ có tiền sử mắc các chứng đau đầu này, nguy cơ giảm xuống còn 25% -50%.

Các bác sĩ không biết chính xác nguyên nhân gây ra chứng đau nửa đầu. Một giả thuyết cho rằng vấn đề về điện tích qua các tế bào thần kinh gây ra một chuỗi thay đổi gây ra chứng đau nửa đầu.

Hoạt động thể chất quá nhiều có thể gây ra chứng đau nửa đầu ở người lớn.

Đau đầu được điều trị như thế nào?

Bác sĩ có thể đề nghị các phương pháp khác nhau để điều trị tùy thuộc vào mức độ cơn đau và bệnh lý của bạn. Những cơn đau đầu chỉ cần nghỉ ngơi hợp lý, những cơn đau cần dùng thuốc để hỗ trợ hoặc có thể cần sử dụng những phương pháp mạnh hơn.

Một số cách điều trị đau đầu phổ biến:

• Nghỉ ngơi trong một căn phòng tối yên tĩnh
• Mát xa, chườm nóng hoặc lạnh lên đầu hoặc cổ của bạn
• Thuốc không kê đơn như ibuprofen (Advil, Motrin IB, những loại khác), paracetamol (Tylenol, những loại khác) và aspirin
• Thuốc kê đơn bao gồm triptan, chẳng hạn như sumatriptan (Imitrex) và zolmitriptan (Zomig)
• Thuốc phòng ngừa như metoprolol (Lopressor), propranolol (Innopran, Inderal, những loại khác), amitriptyline, divalproex (Depakote), topiramate (Qudexy XR, Trokendi XR, Topamax) hoặc erenumab-aooe (Aimovig)

Phương pháp điều trị đau đầu nào phù hợp với từng người sẽ phụ thuộc vào rất nhiều thứ, bao gồm loại đau đầu bạn gặp phải, tần suất và nguyên nhân của nó. Một số người không cần trợ giúp y tế. Nhưng những người đó có thể nhận được thuốc, thiết bị y tế điện tử, tư vấn, quản lý căng thẳng và phản hồi. Bác sĩ sẽ lập kế hoạch điều trị để đáp ứng nhu cầu cụ thể của bạn.

Một số lưu ý trong và sau quá trình điều trị chứng đau đầu

Chứng bệnh đau đầu là một chứng bệnh thường gặp ở mọi độ tuổi. Để kiểm soát và điều trị hiệu quả nhất, bạn nên lưu ý một số đặc điểm sau:

Khi bạn bắt đầu một chương trình điều trị, hãy theo dõi xem kế hoạch điều trị đó đang hoạt động tốt như thế nào. Nhật ký đau đầu có thể giúp ghi lại bất kỳ hình thái hoặc thay đổi nào trong cảm giác của bạn. Có thể mất một khoảng thời gian để bạn và bác sĩ tìm ra phương án điều trị tốt nhất, vì vậy hãy cố gắng kiên nhẫn, thành thật với bác sĩ về những gì được và không hiệu quả với bạn.

Trong quá trình điều trị bạn nên tránh xa những thứ bạn biết có thể gây ra cơn đau đầu của bạn, như thức ăn hoặc mùi. Và điều quan trọng là phải tuân theo những thói quen lành mạnh giúp bạn luôn cảm thấy thoải mái, chẳng hạn như tập thể dục thường xuyên, ngủ đủ giấc và chế độ ăn uống lành mạnh. Ngoài ra, hãy đặt lịch tái khám theo lịch để bác sĩ có thể xem tình trạng của bạn như thế nào và thực hiện các thay đổi trong chương trình điều trị nếu bạn cần.

————————————————————————————————————————————————————————————————————

TPBVSK Dưỡng não Ích Nhân – Thế hệ Dưỡng não công nghệ Nano, hỗ trợ hiệu quả cao với Đau đầu, Mất ngủ

Thực phẩm bảo vệ sức khỏe Dưỡng não Ích Nhân ứng dụng công nghệ Nano hiện đại, kết hợp Nano Ginkgo Biloba và Nano Rutin, giúp:

– Hỗ trợ tăng cường tuần hoàn não và tuần hoàn ngoại vi, giúp giảm đau đầu, mất ngủ, chóng mặt, tê bì tay chân, suy giảm trí nhớ, rối loạn tiền đình do lưu thông máu kém.

– Hỗ trợ tăng sức bền thành mạch, giảm nguy cơ tai biến mạch máu não do tắc mạch, thành mạch kém.